2023թ․ սեպտեմբերի 19-ին Ասկերանի շրջանի վարչակազմի ղեկավարի մոտ հերթական խորհրդակցությունն էր ընթանում, երբ ահազանգ ստացվեց, որ Հարավ գյուղի ուղղությամբ թշնամին հարվածում է։

«Առավոտյան 10-ի կողմերն էր, որ զանգ եկավ վարչակազմի ղեկավարին։ Անմիջապես քաղպաշտպանության ղեկավարին հրահանգ տրվեց բացել ապաստարանների դռները ու պատրաստ լինել ցանկացած զարգացման։ Գիտեինք, որ ուր որ է Ասկերան քաղաքի վրա էլ են խփելու․ ժամը 12։50 սկսեցին հրետակոծել արդեն մեր կողմի

Արցախյան ազատամարտի տարեգրության հերոսական էջերից է 1992 թվականի փետրվարի 26-ը՝ Խոջալուի՝ երբեմնի հայկական բնակավայրի ազատագրումը բարբարոսներից։ Փաստորեն, հայկական բնակավայրերն իրարից զատված էին, իսկ մայրաքաղաք Ստեփանակերտն Ասկերան շրջկենտրոնի հետ կապող միակ ճանապարհը կաթվածահար արված։ Հայաստանի հետ միակ կապը՝ օդայինն էր, որը գտնվում էր օմոնականների հսկողության տակ։ Հայկական բնակավայրերը պարբերաբար

Մինչ Սովետական Միության փլուզումը փետրվարի 23-ը՝ Կարմիր բանակի օրը, տոնվում էր որպես Տղամարդանց տոն: Մինչ օրս էլ, սակայն, տոնն իր արդիականությունը չի կորցրել։

1918թ. փետրվարի 23-ին Կարմիր գվարդիայի ջոկատներն առաջին անգամ հաղթանակ տարան կայսերական Գերմանիայի դեմ՝ դնելով

Ասկերանի Վերածննդի օրվան նվիրած մի խումբ ասկերանցիներ՝ շրջվարչակազմի ղեկավար Համլետ Ապրեսյանի գլխավորությամբ այցելել են ԵՌԱԲԼՈՒՐ պանթեոն՝ հարգանքի տուրք մատուցել Հայրենիքի ազատատության համար նահատակված հերոսների հիշատակին։

1988-ի փետրվարի 22-ին ասկերանցիների և հարակից բնակավայրերի բնակիչների համախմբվածության ու նվիրվածության շնորհիվ հաջողվեց Ասկերանում կանխել ցեղասպանությունը և թշնամուն հետ շպրտել Ասկերանի մատույցներից։  Հենց այդ օրը դրվեց մեր

20-որ դարում մի քանի անգամ բարձրացվել է Հայկական հարցը, սակայն ամեն անգամ բնում խեղդվել, իսկ նախաձեռնողներն արժանացել են անհայտ ճակատագրերի։ Գորբաչովյան վերակառուցման տարիները նպաստավոր եղան, վերջապես, Արցախը Մայր Հայաստանին վերամիավորելու հարցը ընդհատակից դուրս բերելու համար։

…1988 թվականի փետրվարի 20-ը Արցախի վերածննդի օրն է։ Հենց այդ օրը Շարժման նախաձեռնող խմբին

Ասկերանի շրջանի Վարազաբուն գյուղի ճակատագիրն իր մեջ խտացրած ձևով մարմնավորում է հայ ժողովրդի Արցախյան հատվածի դժնդակ կենսագրությունը։
Բնակավայրը դարերի պատություն ունի։ Ըստ տարածված կարծիքի, այն հնում եղել է Վարազ-Տրդատ և Վարազ-Գրիգոր հայ իշխանների ամառանոցավայրը, որից էլ ստացել է անունը՝ Վարազաբուն։
1864 թվականին գյուղում կառուցվել է

Ասկերանի շրջանի Բերքաձոր գյուղն Արցախի հնագույն բնակավայրերից է, որի տարածքում պահպանվել են ք.ա. 2-1 հազարմյակին պատկանող դամբարաններ, գրանցված է 14 պատմամշակութային հուշարձան։ Ինչպես նշում է համայնքի ղեկավար Զարինե Մեքիյանը գյուղացիները մեծ սիրով ու հավատով էին այցելում գյուղի սրբատեղի-մատուռ Ճղպրոտը՝ դարդն ու ցավը Աստծուն պատմելու, նրա գթասրտությունը հայցելու համար։

-44-օրյա պատերազմի ընթացքում չնայած կորցրել էինք մեր պատմական Հայրենիքի մեծ մասը, սակայն մեծ նվիրվածությամբ ու համբերությամբ էինք զինված՝ հավատալով, որ երբ մեր թիկունքում ռուս խաղաղապահներն են, ուրեմն ամեն ինչ լավ է լինելու։ Այդ մեծ վստահությունն ու հավատն է եղել, թերևս պատճառը, երբ բոլոր բերքաձորցիները 2020 թվականի դեկտեմբերի 1-ին արդեն հարազատ օջաներում էին։ Գյուղում ապաստան էր գտել թշնամու վերահսկողության տակ մնացած Արցախի այլ բնակավայրերից բռնագաղթած 25 ընտանիք ևս, ովքեր գտնվում էին մեր ամենօրյա ուշադրության և հոգատարության

 Նորագյուղի Վիտալի Պետրոսյանի անվան միջն. դպրոցի շախմատիստները շարունակում են մեզ ուրախության և հպարտության պահեր պարգևել նաև բռնի տեղահանումից հետո։ Օրերս ՌԴ Ստավրոպոլի երկրամասի Նովոալեքսանդրովի շրջանում կայացավ շախմատի առաջնություն` 7-18 տարեկանների միջև։ Այդ մրցմանը մասնակցեց և փայլուն արդյունք ցուցաբերեց մեր շնորհաշատ սանիկ Գևորգ Բալայանը։ Նա, լինելով ընդամենը 11 տարեկան, կարողացավ լուրջ մրցակցության

 1966 թվականի նոյեմբերին, ճիշտ հիսուն տարի առաջ, Հայաստանի գրողների միության համագումարում Պարույր Սևակի ելույթն ուղղակի ցնցեց հանրությանը: Առանց վարանելու այն կարելի է համարել արժեհամակարգային հարցադրումների խտացում, որոնց պատասխանները դեռ երկար են որոնվելու: 1966թ. դեկտեմբերի 16-ին Պարույր Սևակի ելույթը հրապարակվեց «Գրական թերթում», որը հախուռն բանավեճերի, կարծիքների բախումների առիթ տվեց:

«ՀԱՅԵՐ» Համահայկական Մեդիահարթակը հրապարակում է «Գրական թերթում» տպագրված հոդվածը՝ ակնկալելով, որ մեր ընթերցողները կշարունակեն 50 տարի առաջ սկսված բանավեճը՝ միտված Հայաստանի Հանրապետության ապագային:

 «Ազգային սնապարծությո՞ւն, թե՞...»

«…խոսելու եմ մեկ արմատական հարցի

Արցախից բռնի տեղահանման ճանապարհն անցանք աներևակայելի դժվարություններ ու ծանր կորուստներ կրելով։  Դժողքի ճանապարհի վերջը չէր երևում, չէր երևում մեր զրկանքների վերջը։ Բթացնող ցավը պատել էր բոլորիս։ Գիտեինք՝ ամեն մի մետր առաջընթացը հավետ բաժանում էր մեր գերեզմաններից, ծննդավայրից, երազանքներից… Ու, կարծես թե, չէինք

Ասկերանի բերդը գտնվում է Ասկերանի հարավային մասում` Ստեփանակերտից 18 կմ հյուսիս-արևելք՝ Կարկառ գետի ձախ ափին:  Ասկերան քաղաքի անունն, ըստ ստուգաբանության, կազմված է «աս» (երկնային, աստվածային) և «կարան» (քար) բառերից: Ըստ այդմ, Ասկերան՝ երկնային, աստվածային քար է նշանակում։ Ամուրակուռ պարիսպներով ամրոցը նաև Մայրաբերդ անվանումն է կրում: Մայր բառարմատն այստեղ արդեն ընդգծում է կառույցի կարևորությունն ու իմաստը…

Ասկերանի բերդը կառուցվել է XVII-XVIII դարերում, երբ Արցախը, Անդրկովկասի զգալի մասի հետ միասին Պարսկաստանի տիրապետության տակ էր: Ամրոցը կառուցվել է, որպեսզի տեղաբնակ հայերը կարողանան պաշտպանվել քոչվոր ցեղերի հարձակումներից և արգելել նրանց

Արցախից բռնի տեղահանված բոլոր կենսաթոշակառուները, որոնք «Արցախբանկ»-ի քարտապաններ են, պետք է դիմեն բանկ եւ բացեն սոցիալական ապահովության հաշիվ՝ թոշակների փոխանցման համար։ Այս տեղեկությունը արցախցիներն իմացել են օրերս՝ այցելելով բանկ։ «Արցախբանկի» մասնաճյուղերում մեծ հերթեր են գոյացել, մարդիկ